Geef ons ruimte om Jezus te volgen

Afgelopen vrijdag en zaterdag was er een conferentie rondom Total Church (hier links naar allerlei blogs rondom de dagen). Total Church is de radicale uitwerking van kerk rondom twee principes: evangelie en gemeenschap. Die twee vormen de brandpunten (radix) van de ellips. Total Church is eenvoudig uit te leggen met korte zinnetjes:

• De lokale gemeenschap vertolkt het evangelie (citaat van Newbigin).
• Wees goede buren.
• Gewone mensen die samen gewone dingen doen vanuit het perspectief van het evangelie.
• Alledaags leven vanuit het perspectief van het evangelie.

Die eenvoud is verraderlijk. "Maar dat doen we toch al?"

Goede buren zijn is de kortste manier om te vertellen dat je leven draait om "je naaste liefhebben als jezelf." En dat zinnetje krijgt betekenis vanuit het verhaal van de bijbel, waarin Jezus dat tot zijn dood toe heeft gedaan. Hij heeft zelfs zijn vijanden (lees: ons) liefgehad, opdat wij weer buren konden zijn. Dus dat schijnbaar eenvoudige zinnetje herbergt allereerst een verraderlijke diepgang. 

Maar, niet alleen dat. Goede buren, dat willen veel mensen zijn. Maar, meestal is dat iets dat je er bij doet. Je hebt je gezin, je huis, je hobby's, je baan en dan wil je daarnaast ook doen wat goede buren doen. Total Church draait dat radicaal om. Dit is mijn identiteit: in Christus ben ik een goede buur. En die identiteit (dat verhaal) is normatief voor het vormgeven van mijn hele leven. Hoeveel inkomen heb ik nodig om een goede buur te zijn? Waar zijn goede buren nodig? Welke hobby's helpen mij om een goede buur te zijn? Met wie wil ik samen goede buur zijn? Welke dingen hebben mijn buren nodig? Waarvan moet ik me bekeren om een goede buur te zijn?

Total Church vraagt dus - of moet ik zeggen: het evangelie zelf vraagt? - om ons leven radicaal vorm te geven vanuit onze identiteit in Christus. Of: vanuit de navolging van Jezus. 

Ik gebruik trouwens af en toe bewust het woord verhaal. Want, leven vanuit die identiteit, gebeurt altijd vanuit het besef waar we ons in het verhaal van het evangelie bevinden. Dat verhaal is nog niet ten einde. Theologisch gezegd: Total Church is niet gebaseerd op een gerealiseerde eschatologie.

Maar de titel van deze blog vraagt om nog iets anders: ruimte. Waar bieden kerken in Nederland mensen de ruimte om dit experiment aan te gaan? Want dit gaat natuurlijk niet om Total Church, maar om iets anders, wat al een tijd in de lucht hangt. Waar durven gereformeerde of evangelische kerken het aan om te zeggen: "Onze vorm van kerk begint bij het instituut, of bij de door de predikant verkondigde boodschap, of bij de gemeenschap, maar beginnen bij kerk als volgelingen van Jezus is ook een geldig en ander begin." En ik gebruik de woorden instituut, gemeenschap en boodschap, zoals Dulles die gebruikt in zijn boek Models of the Church. Ook Dulles voegde dat model, volgelingen van Jezus, pas toe in een tweede druk van zijn boek. Maar Dulles heeft het wel. Maar, waarom lukt het kerken in Nederland niet om dat model te zien?

Waar durven kerken het in Nederland het aan om mensen ruimte te bieden om op deze manier kerk vorm te geven? Waarom zijn mensen zo bang, dat dan alles losgelaten wordt? Inderdaad komen andere aspecten van de verzoening dan ook aan bod - ook de menswording en de opstanding van Jezus. Maar zijn kruisdood zeker ook. Of waarom denken weer andere mensen, dat het meer van hetzelfde is - dat dit gewoon bij de ¨klassieke gemeenteopbouw" past? Lees je literatuur (Frost&Hirsch, Stetzer&Putman, Chester&Timmis) en kijk om je heen naar de praktijk. En besef, net als Dulles, dat levensvatbare gemeenten rondom het model "Jezus volgen" ook de andere modellen zullen integreren (zo Dulles). Waarom denken mensen, dat een ander model van kerk betekent, dat je daarmee een negatief waardeoordeel over hun vorm van kerk uitspreekt? Waarom denken we zoveel vanuit kerk en zo weinig vanuit Koninkrijk?

Nee, dit model van kerk zal niet voor alle christenen in Nederland zijn. Nee, andere modellen hebben ook hun waarde. Maar, voor een significant deel van de volgelingen van Jezus, en zeker voor hen die jong zijn, zal dit model - samen Jezus volgen - hun toekomst zijn. En waar het evangelie deze wereld wil aanspreken, zal dat percentage nog hoger liggen.

Dus demp de kloof en geef ons ruimte om Jezus te volgen. Bied die gastvrijheid.