Hoe krijg ik meer tijd om mijn leven met anderen te delen

In het veranderingsproces naar missional communities of huiskringen, komt zonder twijfel deze opmerking: "Ik heb het al druk. Ik heb weinig tijd." Vertel, dat dat het goed is om elkaars leven te delen, en dit is een van de reacties. Terecht, veel mensen hebben het druk, hebben volle agenda's. En je leven delen met anderen kost tijd, die dus niet over is.

Een van de dieperliggende oorzaken van deze reactie is volgens mij, dat "je leven delen" voor veel christenen - populair gezegd - een paradigmawisseling is. We zijn zo gewend aan activiteiten, we zijn zo geconditioneerd om individuele keuzes te maken, dat we niet meer kunnen zien, wat voor andere mensen en in andere culturen zo voor de hand ligt. Kerk staat in onze cultuur voor activiteiten met een eenduidig label. Dus kerkdienst, bijbelkring, evangelisatie-activiteit, Alpha-cursus, bidstond, kerkenraadsvergadering, enzovoorts. Dus wanneer we horen, dat het goed is om ons leven meer met elkaar te delen, denken we in een Pavlov-reactie, dat we aan dit rijtje weer nieuwe activiteiten moeten toevoegen. En daarvoor is geen tijd. En zo kan de vraag om je leven meer te delen, ervaren worden als een nieuw moeten. En dat roept alleen maar weerstand op.

Maar, echt helpen doet deze observatie in de praktijk niet. Hoe kunnen we in dat nieuwe paradigma stappen? Ik denk, door het beginnen te doen. Acting your way in new thinking.

Hier wat vertrekpunten, concrete eerste stappen die je kunt zetten, zonder je leven op de kop te moeten zetten:

• Eten doe je toch al, waarom doe je het niet samen? Dank God voor zijn zegen en lees een stukje uit de bijbel.
• Die voetbalwedstrijd uit de Champions League of die uitzending van The Voice of Holland bekeek je toch al, waarom kijk je niet samen? En, stap 2: waarom nodig je er geen vrienden bij uit die niet gelovig zijn?
• Die sportavond had je toch al, waarom doe je dat niet samen?
• Gebruik de fiets of ga lopen in plaats van de auto te gebruiken. Je komt vaak iemand tegen en een praatje is snel gemaakt.
• Zoek de publieke ruimte op. Vergader niet in achterafzaaltjes van je kerkgebouw, maar spreek af in een lunchroom, of in de eetruimte van de Hema. Ruim netjes op en wordt stamgast. Maak een praatje met de bediening.

Eerste observaties: dit zijn allemaal onderdelen van het gewone leven en activiteiten zonder het label kerk.

Wat hier boven staat, is deel van mijn eigen zoektocht. Ik ben dus niet gearriveerd. Ik zit samen met anderen halverwege de paradigmawisseling. Gisteren hadden we een avond voor nieuwe kringen, en natuurlijk kwam deze vraag naar boven. En het was bijzonder om na te praten met een goede vriend die zei: "Vorig jaar was ik op bezoek bij Steve Timmis in Sheffield. En ik had precies dezelfde vraag. Nu niet meer. Het is veranderd. Ik heb gewoon tijd, elke week en ook nog vaker om anderen te zien en mijn leven te delen."

P.S. leuk achtergrondmateriaal:

• Een business blog voor kleine ondernemers over acting your way into, maar dan vanuit een volledig andere vraagstelling.
• Een citaat: “People are much more likely to act their way into a new way of thinking, than think their way into a new way of acting.”
• Nog wat voorstellen van Tim Chester.

De belangrijke vraag van Hirsch en Ferguson en van mij en vele anderen blijft wel: So: how do I get my people to act their way into a new way of believing and behaving regarding the mission of Jesus? Wat zijn jouw suggesties?

Hoe scoort Google jullie kerst?

Via google gezocht op maassluis en kerst, levert het volgende plaatje op:

Hoe hoog scoort jouw kerk met kerst?

Je kunt natuurlijk ook zoeken op kerstfeest, of kerk toevoegen. Zoek eens op Rotterdam en kerst. Waar vind je de eerste kerstdienst? En bij Amsterdam en kerst?

NB ik gebruik googlesharing voor anonimiseren van de zoekresultaten. Dat geeft dat een objectiever beeld - omdat Google niet weet, dat ik de zoekopdracht doe, en de zoekresultaten dus niet op mij toesnijdt. Bovendien vermindert het een klein beetje de hoeveelheid info die Google inmiddels over mij heeft verzamelt.

Kerkelijke uitspraak van het jaar

We zijn de laatste maand van 2011 ingegaan. Sinterklaas, Kerst en dan Oudjaar. Tijd om de balans op te maken, lijstjes te maken, terug te blikken. Voor mij is dit de nummer één kerkelijke uitspraak van het jaar:

Ik wil een kerk die mij ascese leert

James Kennedy

James deed deze uitspraak op een symposium van de NGK Haarlem over de toekomst van de kerk in de stad. Deze uitspraak  zingt nog steeds na in mijn hoofd.

James zoekt een kerk die hem leert eenvoudig te leven; eenvoudig, ongedeeld, sober. Een kerk die hem leert te geloven midden in de praktijk van het gewone leven. Welke rituelen en welke praktijken horen daarbij? Nog concreter: hoe moet je bidden? hoe bijbellezen? hoe je leven delen? hoe gul zijn? hoe gastvrij? hoe kom je tot een alledaagse spiritualiteit, om het weer wat verhevener te zeggen. Het gaat dus niet om een grootscheepse, maar om een radicale vernieuwing.

Herken je de vraag van James? 

Dit zet voor mij de agenda. Want, ik zie allerlei aanwijzingen, dat de vraag van James het programma moet zijn waar de kerk zich in 2012 en verder op moet richten. Waarom?

• James vraagt om de kerk die Jezus voor ogen had. In Matteus 28 geeft Jezus zijn leerlingen de opdracht de volken te leren onderhouden alles wat hij bevolen heeft. Jezus zegt, dat dit de opdracht van de kerk is. Wat is er gebeurd, dat James dan zo'n kerk zoekt? Zijn we iets kwijt geraakt?
• Dagelijkse spiritualiteit in de vorm van bidden en bijbellezen is aan het verdwijnen. Dat is een conclusie die Idea, het blad van de Evangelische Alliantie, trekt: bijbellezen heeft een boost nodig. Het is ook wat predikanten zien: kerkelijk betrokken gezinnen die nooit samen de bijbel openslaan. Secularisatie van binnenuit, noemde iemand dat. Het zijn vragen die ik zelf hoor: "Het lukt me niet om bijbel te lezen." "Wat betekenen die verhalen in het Oude Testament nu?" "Ik val in slaap als ik bid."
• Mensen zoeken naar wegen om het volgen van Jezus in hun gewone leven in te passen. En natuurlijk moet ik het andersom zeggen: we zoeken naar wegen om ons gewone leven te passen in het volgen van Jezus in. Johan ter Beek is dit op het spoor met zijn Zevende Regel en boekje Heerlijk Eenvoudig. Maar denk ook aan allerlei initiatieven zoals Total Church, Nederland Zoekt en de recente conferentie Binnen beginnen is buiten winnen, rondom huiskringen en "missional communities."
• Jos Douma schreef er al eerder over in zijn blogs over duurzame spiritualiteit (deel 1, deel 2, deel 3 en deel 4).
• In een terloopse opmerking van een lezing, zei Stefan Paas, dat gemeenschappen een "sustainaible liturgy" nodig hebben om te kunnen overleven.

Kortom, de zoektocht is naar een kerk, die leert Jezus te volgen in het gewone leven van werk, relaties, huwelijk, geld en vrije tijd. Een kerk die het leven van alledag heiligt - betekenis geeft.

Dit is wel leuk met wordle.net. De tekst van mijn laatste preek over Daniël er in gegooid. Dan krijg je dit plaatje. Handig voor volgende week zondag. In drie plaatjes kan ik de mensen alles vertellen over de afgelopen weken ;-)

Is er wel tijd voor betekenisvolle relaties buiten de kerk?

Matthijs Vlaardingerbroek vertelde dat -ie zijn werk in de Spoorwijk geweldig vond. Want daar zijn altijd mensen thuis. Daar kun je - mijn woorden - altijd een bakkie doen. Zit een deel van de missionaire pijn niet daar?

Als je deel bent van een tweeverdienersgezin, goede kans dat minimaal een van de twee dagelijks een behoorlijke afstand woon-werk overbrugt. Vroeg weg, laat thuis dus. Bovendien gaat het in veel gevallen om veeleisende banen. Dan zijn er ook nog kinderen, een hond en een hypotheek. Natuurlijk is er sport en ontspanning - voor jezelf en de kinderen. En dan ook nog de kerk - pastoraat of een muziekteam, kinderwerk of een bijbelkring. Hoeveel plaats is er dan nog voor betekenisvolle relaties met niet-christenen in de eigen woonomgeving?

Niet-christenen hebben volgens mij weinig kans om kwaad noch goed te spreken over christenen. Simpelweg, omdat hun levens elkaar niet echt kruisen. En dat komt niet alleen doordat er niet zoveel christenen zijn, of omdat ze hun mond allemaal houden. Maar, ook omdat onze levens overvol zitten. Natuurlijk, niet-christenen kennen Arie Boomsma, André Rouvoet, de paus en de katholieke kerk. Maar zien ze hoe christenen leven, getrouwd zijn, opvoeden, dromen, voetballen, uit hun dak gaan, twijfelen, elkaar ontmoeten, hun tuin wieden, zich inzetten? Zien ze christenen, die op loop- of fietsafstand van hen wonen, die dingen samen doen?

Zit een deel van de pijn niet hier? Op ons werk en de gesprekken op ons werk na, is er geen tijd over om werkelijk betekenisvolle relaties aan te gaan. Tien weken een Alphacursus draaien kost al veel regelwerk thuis... En dan klinken al die oproepen om je leven te delen met anderen activistisch, roepen ze schuldgevoel op.

Misschien projecteer ik mijn ervaring (zie hier, hier en hier) op die van anderen. Maar tot nu toe bevestigen gesprekken mijn beeld. Als dat zo is, dan kunnen we de volgende vragen stellen:

Klopt mijn beeld, dat veel (hoogopgeleide) christenen weinig vrienden buiten de kerk hebben?

Als dat voor jou geldt, zou je dat wel willen?

En als je het wilt, hoe zou je samen met anderen nieuwe betekenisvolle relaties kunnen aangaan?

En wat zou je daar voor willen veranderen in je leven?

Matthijs Vlaardingerbroek: heilige onrust of goedkoop activisme

Gisteren was de conferentie Binnen beginnen is buiten winnen. Matthijs Vlaardingerbroek was een van de sprekers en initiatiefnemers. Hier een link naar een interview met hem. Vijf jaar terug, maar vat volgens mij goed samen waar hij voor gaat.

Aan het einde klinkt Matthijs behoorlijk activistisch; samen bouwen aan het Koninkrijk. Dat zou de allergie van sommige mensen voor de missionaire beweging kunnen versterken. Maar ik hoor iets anders: de profetische oproep om op te komen voor de zwakken in de maatschappij. Ik hoor namelijk echo's van Jesaja:

Is dit niet het vasten dat ik verkies:
misdadige ketenen losmaken,
de banden van het juk ontbinden,
de verdrukten bevrijden,
en ieder juk breken?
Is het niet: je brood delen met de hongerige,
onderdak bieden aan armen zonder huis,
iemand kleden die naakt rondloopt,
je bekommeren om je medemensen?

Klinkt ook behoorlijk activistisch. Maar, als Matthijs' woorden inderdaad een echo hiervan zijn, is het dan niet veeleer heilige onrust dan goedkoop activisme? Is de allergie voor activisme ook geen uitweg om bekering uit de weg te gaan? Bekering naar een leven dat gastvrij en goedgeefs gedeeld wordt met anderen. Bekering naar een leven dat in alle eenvoud naar Jezus verwijst?