woensdag 19 januari 2011

Samen volgelingen maken die samen volgelingen maken

Soms heb ik van die momenten, dat ik dingen doorkrijg, die ik eigenlijk allang weet. Dan valt het kwartje zeg maar. Pas gebeurde me dat ook weer. Wat? Als ik het opschrijf, is het een open deur. Maar goed, maar dit was mijn leermoment:
Jezus vraagt ons niet om volgelingen te maken, maar om samen volgelingen te maken die op hun beurt weer samen volgelingen maken.
Het doel is dus niet volgelingen, maar volgelingen die samen volgelingen maken. Niet kunnen maken, maar ook echt maken. Ik voeg ook het woord samen bewust toe, omdat ik er meer en meer van overtuigd raak dat het niet gaat om de individuele vaardigheid om dat soort volgelingen te maken, maar dat de Geest ons juist in een gemeenschap brengt en gaven schenkt om dat te doen. Dat samen is deel van het evangelie. Het middel is niet het individu, maar de gemeenschap. De bijbeltekst is natuurlijk Matteus 28 en Efeze 4.

Allemaal voor de hand liggend, maar toch... Ik had dit nu nodig op de plek waar ik werk. Het is bovendien een belangrijke herformulering van mijn persoonlijke missie, zoals ik die ooit voor mezelf had opgeschreven. Want daar had ik van mezelf gezegd: geroepen om te volgen en om volgelingen te maken. En hoe voor de hand liggend de herformulering ook mag zijn – geroepen om samen volgelingen maken die samen volgelingen kunnen maken... 

Hoeveel kerken leiden op tot dit soort volwassen christenen?
Hoeveel van de kerkelijke activiteiten is intentioneel gericht op dit doel en gebaseerd op dit middel?
 
Hirsch schrijft in The Forgotten Ways over de kerk in de eerste eeuwen en de kerk in China in de tweede helft van de twintigste eeuw:
they appear to the observer simply as disciple-making systems. But the rather funny thing is that they never appear to get beyond this - they never move beyond mere disciple making.

dinsdag 18 januari 2011

Stop doing church, start being disciples

Stop doing church, start being disciples. Controversiƫle uitspraak gezien de reacties op een blog van Jos Douma. Maar laat ik er toch een lans voor breken.

Stel deze vraag eens: “Hoe bereiken we niet-christenen?” Wat voor antwoorden krijg je? “Organiseer een Alpha-cursus.” “Zoek een evangelisatiemethode.” “Begin een activiteit voor kinderen.” “Richt je kerkdiensten zo in, dat niet-christenen ze begrijpen.” “Doe een speciaal project rond de feestdagen.” Wat is de grootste gemene deler van deze antwoorden? Het draait allemaal om doen, om activiteiten en om organiseren. Ze zijn allemaal afhankelijk van vrijwilligers. En ze richten zich op individuen buiten hun context. Laten we dit een van de vormen van doing church noemen.

Waarom moeten we dit soort doing church niet doen? Allereerst hierom: onderzoek van Willowcreek, de meesters in programma's, heeft geleerd, dat activiteiten en programma's, hoe goed opgezet ook, geen discipelen opleveren. Dit tot grote schrik van Willowcreek zelf. Maybe people who are being disciples will be doing church, but doing church will not necessarily result in people being disciples.

Dat dit niet werkt is niet zo vreemd. Want geen van deze activiteiten nodigt niet-christenen uit om deel uit te maken van de christelijke gemeenschap. Geen van deze activiteiten is deel van het gewone leven. En zoals wijlen Newbigin al zei: “The local community is the hermeneutic of the gospel.” Dus niet “The activities of the local community.” En Newbigin brengt hiermee het tweede principiĆ«le argument in: de volgelingen van Jezus zelf zijn de vertolkers van de boodschap, hun woorden, hun gemeenschap, hun leven.

Wat zou being disciples in dit voorbeeld kunnen betekenen? Stel je een gezin zonder vader voor. Being disciples betekent dat gezin uitnodigen om deel uit te maken van een gemeenschap, zodat de kinderen in het dagelijks leven zien wat een vader is. Dat leren ze niet via een kinderclub waar gesproken wordt over God als vader, maar dat ervaren ze, als ze kunnen delen in een dagelijks leven van en met vaders. Twee, drie, vier gezinnen zouden kunnen besluiten om de twee weken iets samen te doen en daarbij hen en andere niet-christelijke gezinnen uit te nodigen. Dat kan een dag naar het strand zijn, of een filmmiddag, of een barbecue. En een andere keer zouden ze samen kunnen praten over opvoeding. Op die manier nodigen ze die andere gezinnen uit om deel uit te maken van hun gemeenschap en ervaren deze mensen wat het evangelie in het leven van alledag betekent. Vanaf het begin van hun ontmoetingen zijn deze mensen bezig om in de gemeenschap te integreren. Naast al het gewone delen zou het natuurlijk mooi zijn als ze hen op termijn een Alpha cursus aanbieden of een Marriage Course. Dan is het heel natuurlijk om die Alpha samen met die andere gezinnen te volgen. Een kinderclub zou dan passend zijn op het moment dat de ouders de Alpha volgen. De bemensing van de Alpha is eenvoudig. Het zijn de gezinnen zelf die de leiding hierin nemen. En op het moment dat ze er klaar voor zijn, is de stap klein naar een eventuele samenkomst op zondag - ze kennen dan al vier andere gezinnen en waarschijnlijk nog wel meer mensen.

Ik denk, dat deze aanpak misschien wat klein overkomt. En toch zijn de langetermijn effecten veel groter. Het is ook veel "echter", want deze gezinnen zullen ons met echte vragen confronteren en zullen ons vragen het evangelie uit te leven en naar hun situatie te vertalen. Dat is allemaal wat minder veilig dan een boekje of een cursus. Maar dit is being disciples.

maandag 17 januari 2011

Des Hommes et des Dieux - Een ontroerende film

Afgelopen weekend ben ik naar Des Hommes et des Dieux geweest. Ik vond het een ontroerende film.

“Wij zijn vogels op een tak.” Woorden afkomstig van een Franse monnik uit een klooster in de bergen van Algerije. Hij probeert zo een vrouw uit te leggen dat het zo maar zou kunnen dat ze vertrekken.

Een klein klooster van acht Franse monniken te midden van een Algerijnse islamitische dorpsgenootschap. Het zijn de jaren negentig van de vorige eeuw. De monniken delen in het leven van de dorpsgemeenschap. Ze verlenen basale gezondheidszorg. Ze zijn bevriend. Ze leven met de mensen. Maar dan beginnen terroristen de omgeving onveilig te maken. Mensen worden vermoord. De monniken komen voor de vraag te staan wat ze moeten doen. Vertrekken of blijven? Gewonde terroristen helpen of niet? Bescherming van een corrupte overheid accepteren of niet?

Elk van de monniken worstelt met levensechte vragen en angsten. Durf ik te sterven? Welke betekenis heeft mijn leven? Wie ben ik? Waar is God? Ik ben gekomen om te leven, niet om te sterven... De ontroerende en passende muziek – de psalmen en liederen van de monniken - ondersteund en bevestigt hen en ons.

Komt de katholieke kerk nu positief in het nieuws? Misschien, maar onbedoeld reageren de monniken daar op. Wanneer een journaliste vraagt om hen te bezoeken, reageert een van hen: “Wij vertellen een verhaal van hoop, maar daar zitten journalisten niet op te wachten.”

Deze film cirkelt veel meer rond de thema's van kerst: bij mensen durven te zijn en te blijven met niets in handen. Niets behalve het vertrouwen dat God er is en dat Jezus oproept om hem te volgen. En de film laat zien, dat dat een sterke boodschap is. “Wij zijn vogels op een tak.” “Nee, wij zijn de vogels, jullie zijn de tak,” antwoordt de vrouw.

De aangrijpende film Des Hommes et des Dieux is gebaseerd op waargebeurde feiten. In Cannes ontving de film de Grote Prijs van de Jury en hij is de Franse Oscarinzending voor 2010.

dinsdag 11 januari 2011

Pak je agenda maar: 9 april Steve Timmis (Total Church)

Update 2010-02-28 -> het programma.

Op 9 april organiseren we een conferentie, met als directe aanleiding de Nederlandse vertaling van Total Church. Steve Timmis, een van de auteurs, zal twee keer spreken op die dag (ook met vertaling). Daarnaast vullen we het programma met mensen die vanuit de Nederlandse context ervaring hebben met de basis van Total Church - evangelie en gemeenschap. Zij vertellen hun verhalen en ervaringen, en kunnen ook ingaan op vragen met Nederlandse kennis van zaken.

De conferentie cirkelt rond het thema Vernieuwing door evangelie en gemeenschap.

Samen met Steve Timmis schreef Tim Chester het boek Total Church. Je leest gemeenschap: samen het evangelie brengen, samen voor elkaar zorgen, samen bijbel lezen en leven. Je leest hun verlangen om mensen te bereiken met het evangelie. Ze geven aansprekende voorbeelden uit hun eigen leven hoe zij dat invullen. Tegelijkertijd zie je, dat ze oog hebben voor de behoeften van mensen. Ze werken diaconaat heel praktisch uit voor hun eigen leven. Je ontmoet er het leven van alle dag, want dit zijn mensen van de praktijk. En je ontdekt, dat niet de laatste missionaire mode, maar de bijbel hen drijft.

Waarom zou je komen? De manier waarop Tim Keller het evangelie uitlegt spreekt je aan. Je wilt samen christen-zijn in plaats van christen-doen. Je bent op zoek naar geestverwanten en/of wilt praktisch en theoretisch worden toegerust.

Tot slot:
  • Wie zijn we? Vertegenwoordigers uit de NGK (Missionair Steunpunt), vertegenwoordigers uit de GKV en de uitgever van Groei.
  • Waar? In het Zendingsdiaconessenhuis in Amerongen. We hebben plaats voor 250 mensen. 9.30-17.30.
  • Wat kost het? Kostendekkend zijn we met ongeveer 45 euro p.p. en dat is inclusief het boek.
  • Aanmelden? Stuur me een mail - pieter.kleingeld at kabelfoon.nl en de rest volgt vanzelf.
Binnenkort zal ik meer vertellen en verwijzingen geven naar het volledige programma.

vrijdag 7 januari 2011

Dagblad de Pers: Apple-fans lijken op christenen

Apple-fans lijken op christenen kopt dagblad de Pers. Laat ik daar, als kleine profeet, nou net vorige week over gesproken hebben.

Apple verkoopt allang geen iPads meer, maar geluk en identiteit en doet dat door een verhaal te vertellen. En natuurlijk staat Apple daar niet alleen in. Dit is wat de marketing doet: betekenis verkopen aan mensen. Een van de punten die ook Alan Hirsch in The Forgotten Ways aanhaalt. Ik denk, dat we ons veel te weinig bewust zijn van de impact die marketing verhalen op ons hebben. Ze beloven ons geluk en geconditioneerd als Pavlov hondjes lopen we er op af. Maar op het moment dat we als die Pavlov hondjes beginnen te kwijlen, ontnemen diezelfde marketeers ons het geluk, door te wijzen op een nog groter (?) geluk. En zo levert het beloofde geluk ontevreden mensen op. En met identiteit gaat het nog dieper. De belofte naar identiteit mag uit marketing oogpunt nooit worden vervuld, want dat zou het einde van de verkoop betekenen.

De voortdurende uitdaging voor volgelingen van Jezus is dus om dat andere verhaal te vertellen. En dat is een concurrerend verhaal, dat op gespannen voet staat met de verhalen om ons heen. In de woorden van Hauerwas: Preaching as though we had enemies.